Diplomanın bittiği yerde başlayan yeni hayatlar
Her yaz olduğu gibi milyonlarca gencin ter döktüğü sınav maratonu bitti sınav sonuçları açıklandı, asıl zorlu süreç başlıyor. Üniversite tercihleri yapılırken gençlerin ve ailelerin kafasında tek bir soru dönüp duruyor: “Bu diploma bize ekmek parası kazandıracak mı?” Gerçekler bazen acı olsa da umutsuzluğa kapılmak yerine çözüm odaklı hareket etmek gerekiyor.
Ülkemizde son yıllarda üniversite sayısı hızla artarken, istihdam olanakları aynı hızla büyümedi. İletişim fakültelerinden mezun olup kafe işleten, işletme okuyup çağrı merkezlerinde çalışan binlerce genç var. Araştırmalar, bazı bölümlerde on mezuna bir iş düştüğünü ortaya koyuyor. Ancak bu karanlık tablonun içinde parlayan umut ışıkları da yok değil.
Meslek seçiminde artık geleneksel kalıpları yıkmak gerekiyor. Yazılım mühendisliği, veri bilimi ve siber güvenlik gibi alanlar iş garantisi sunarken, yapay zeka uzmanlığı ve dijital pazarlama gibi yeni meslekler hızla yükseliyor. Her gün çokça örneğini okuduğumuz duyduğumuz üniversite öğrencilerinin kurduğu yazılım şirketleri, bu alanlardaki potansiyelin canlı örneği. Buda bize doğru alanda uzmanlaşmanın önemini gösteriyor.
Staj konusunda yaşanan sıkıntılar ise yeni nesil çözümlerle aşılabiliyor. Artık geleneksel “staj bulamıyorum” yakınması yerine, online staj platformları ve üniversite-sanayi iş birlikleri devreye giriyor. İzmir’de bir üniversitenin müfredatının yüzde 40’ını sektör temsilcileriyle birlikte belirlemesi, eğitim-istihdam bağını güçlendiren umut verici bir adım.
Kadınlar için iş hayatındaki engeller ise dijital dünyanın sunduğu fırsatlarla aşılabiliyor. Dijital içerik üreticiliği, online danışmanlık ve e-ticaret, genç kadınlar için yeni fırsat kapıları aralıyor.
Kısmen Devletin sunduğu kısıtlı destekler de umut vaat ediyor. KOSGEB’in hibe desteği, İŞKUR’un ücretsiz meslek edindirme kursları ve Teknofest girişimcilik yarışmaları gençlerin önünü açıyor. Gençlerin kurdukları şirketler ve geliştirdikleri projeleri ile yatırım alması, bu desteklerin somut sonuçlarını gözler önüne seriyor.
Ailelere düşen en önemli görev ise çocuklarının yeteneklerini keşfetmek ve geleneksel meslek kalıplarından kurtulmak. Komşunun çocuğu doktor olmuş diye kendi çocuğunu da tıp fakültesine zorlamak yerine, gerçek yetenekleri ortaya çıkarmak gerekiyor. Meslek Yüksek Okulları’nın sunduğu fırsatları küçümsememek, kalifiye eleman açığının yüzde 40’lara ulaştığı günümüzde büyük önem taşıyor.
Gençler için yol haritası ise beş temel adımdan geçiyor: Yetkinlik kazanmak için ücretsiz online kurslardan yararlanmak, LinkedIn gibi platformlarda profesyonel network oluşturmak, girişimci ruhunu küçük adımlarla beslemek, yabancı dil öğrenmek ve asla pes etmemek. İstanbul’da üniversiteyi bırakıp kendi sosyal medya ajansını kuran ve 22 yaşında 50 kişilik bir ekibi yöneten gencin hikayesi, bu adımların nasıl başarıya ulaştırabileceğinin canlı kanıtı.
Evet, sistem kusurlu. Evet, iş bulmak zor. Ancak dijital dünyanın sunduğu fırsatlar, giderek artan devlet destekleri ve her gün çoğalan başarı hikayeleri umut vermeye devam ediyor. Steve Jobs’ın bir garajda, Jeff Bezos’un küçük bir ofiste başlattığı hikayeler gibi, sizin hikayeniz de bugün başlayabilir. Önemli olan ezberleri bozmak ve yeni yollar denemekten vazgeçmemek. Çünkü gerçek başarı, diplomanın değil, yeteneğin ve azmin peşinden gidenlerin olacak.
